Zmiana własnościowa w spółce z o.o. aktualizuje kilka ważnych obowiązków z zakresu compliance, których zaniedbanie przez zarząd może narazić spółkę na negatywne konsekwencje. Zgłoszenie zmiany danych w rejestrze przedsiębiorców KRS, o którym większość członków zarządu pamięta, nie wyczerpuje tej listy. Obowiązujące przepisy nakładają na spółkę także inne obowiązki, o których łatwo zapomnieć albo przekroczyć termin, przed upływem którego powinny być wykonane.
O czym powinien pamiętać członek zarządu, który otrzymał zawiadomienie o przejściu udziałów w spółce z o.o., poza aktualizacją danych spółki w KRS?
Aktualizacja informacji w CRBR
Sprzedaż udziałów w spółce z o.o. może skutkować zmianą danych zgłoszonych przez spółkę do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych. Dotyczy to przypadków, w których ujawnionymi w rejestrze beneficjentami rzeczywistymi są wspólnicy spółki, a nie np. członkowie zarządu. W wyniku transakcji zbycia udziałów, wartość udziałów sprzedającego wspólnika w spółce ulega zmianie i co najmniej w tym zakresie wpis wymaga aktualizacji.
W zależności od konkretnej sytuacji, wymagane mogą być dalej idące zmiany jak np. wykreślenie sprzedającego wspólnika z listy beneficjentów rzeczywistych (w wyniku sprzedaży całości udziałów lub spadku liczby udziałów do wartości nieprzekraczającej 25% udziałów w spółce) albo dopisanie nowego beneficjenta rzeczywistego w osobie nabywcy udziałów lub zmiana wartości jego udziałów w spółce, jeżeli był on ujawniony w rejestrze już wcześniej.
Termin na aktualizację informacji w CRBR wynosi aktualnie 14 dni od dokonania zmiany – w zakresie wpisów, dla których skuteczności nie jest wymagany wpis do KRS. Ponieważ skuteczność przejścia udziałów jest niezależna od wpisu w KRS, termin ten liczy się, co do zasady, od dnia zawarcia umowy sprzedaży udziałów.
Za brak zgłoszenia zmiany lub zgłoszenie jej po upływie terminu, spółce grozi kara pieniężna w wysokości do 1 mln złotych.
Możliwa zmiana statusu przedsiębiorcy i jej skutki
Jeżeli sprzedaż udziałów dotyczy całości udziałów w kapitale zakładowym i skutkuje zmianą grupy kapitałowej, do której należy spółka, może zmienić się jej dotychczasowy status jako małego, średniego albo dużego przedsiębiorcy.
Przykładowo, jeżeli po sprzedaży udziałów spółka stała się częścią większej grupy kapitałowej, mogła w ten sposób (niejako przy okazji) uzyskać status dużego przedsiębiorcy. Przy jego badaniu bierze się pod uwagę wyniki finansowe i liczbę zatrudnionych w innych przedsiębiorstwach w ramach tej samej grupy.
Status dużego przedsiębiorcy wpływa m. in. na warunki współpracy handlowej w sytuacji, gdy dłużnik jest dużym przedsiębiorcą, a jego wierzyciel mikro-, małym albo średnim przedsiębiorcą. Terminy zapłaty określone w umowie nie mogą w takim przypadku przekraczać 60 dni, a zastrzeżenie umowne wyłączające albo ograniczające prawo wierzyciela do przelewu wierzytelności staje się bezskuteczne, jeżeli zapłata nie nastąpiła w terminie.
Ponadto, uzyskanie statusu dużego przedsiębiorcy aktualizuje obowiązki informacyjne względem obecnych i przyszłych kontrahentów spółki. Zgodnie z ustawą, oświadczenie o uzyskaniu statusu dużego przedsiębiorcy składa się najpóźniej w momencie zawarcia pierwszej transakcji handlowej między stronami po uzyskaniu tego statusu.
W związku z tym, w razie zmiany grupy kapitałowej, do której należy spółką, zalecamy sprawdzenie, czy nie spowodowała ona również zmiany statusu przedsiębiorcy. Za niezłożenie powyższego oświadczenia, gdy jest ono wymagane, grozi kara grzywny.
Zmiana w raportowaniu o strukturze udziałowej spółki nieruchomościowej
Począwszy od 2022 roku spółki nieruchomościowe mają obowiązek raportować o swojej strukturze udziałowej. Polega on na przekazywaniu do szefa Krajowej Administracji Skarbowej informacji m. in. o podmiotach posiadających, bezpośrednio lub pośrednio, udziały w spółce nieruchomościowej wraz z podaniem ich liczby.
Sprzedaż udziałów w spółce z o.o. skutkować będzie zmianą osobową w strukturze udziałowej (w razie wyjścia ze spółki dotychczasowego wspólnika i pojawienia się nowego) albo w zakresie liczby posiadanych udziałów, gdy zbycie udziałów nastąpiło pomiędzy dotychczasowymi wspólnikami.
Stan w zakresie struktury udziałowej ustala się na ostatni dzień roku podatkowego spółki nieruchomościowej, a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – na ostatni dzień jej roku obrotowego. Oznacza to, że w przypadku sprzedaży udziałów w następnym roku podatkowym spółki, kolejny raport powinien uwzględniać zmiany, jakie nastąpiły w strukturze udziałowej.
Termin na przekazanie raportu szefowi KAS upływa 31 marca.
Autorem artykułu jest adw. Michał Kalata
Powrót do bloga